Οι αγορές μέσω Internet είναι μακράν ο πιο βολικός τρόπος για να ψωνίζουμε. Μπορούμε να αγοράσουμε πρακτικά οτιδήποτε χωρίς να χρειάζεται να βγούμε από το σπίτι.
Στην Ελλάδα υπάρχουν χιλιάδες ηλεκτρονικά καταστήματα, μέσω των οποίων μπορείς να βρεις οποιοδήποτε προϊόν κι αν αναζητάς. Μάλιστα τα περισσότερα από τα αγαπημένα σου καταστήματα έχουν πλέον eshop ή δίνουν τα προϊόντα τους σε άλλες πλατφόρμες για online αγορές.
Ειδικά αυτές τις ημέρες, με την επιβολή του lockdown επιταχύνθηκαν οι εξελίξεις στη χώρα μας σε ό,τι αφορά στο ηλεκτρονικό εμπόριο και καλό είναι να έχουμε στο νου μας τις παρακάτω συμβουλές, για ευχάριστες, οικονομικές, και πάνω απ' όλα ασφαλείς αγορές από το Internet.
Τι πρέπει, λοιπόν, να προσέχεις στις ηλεκτρονικές αγορές όταν επιλέγεις ηλεκτρονικό κατάστημα;
#1 Αγόρασε από καταστήματα που εμπιστεύεσαι
Το πιο σημαντικό ίσως κριτήριο για μία αγορά online είναι να γίνει αυτή από κάποιο γνωστό ηλεκτρονικό κατάστημα που μπορείς να εμπιστευτείς.
Προτιμούμε την πραγματοποίηση αγορών από αξιόπιστα και γνωστά ηλεκτρονικά καταστήματα. Σημαντική ένδειξη αξιοπιστίας είναι η μακρόχρονη λειτουργία των καταστημάτων στην αγορά και η ύπαρξη φυσικής έδρας τους.
Ελέγχουμε πάντοτε τις βασικές πληροφορίες που παρέχονται για το ηλεκτρονικό κατάστημα από τον ισότοπο του. Αναζητούμε την επωνυμία της εταιρείας και τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης ταχυδρομικής διεύθυνσης. Η ύπαρξη μόνο ηλεκτρονικής διεύθυνσης (e-mail) και κινητού τηλεφώνου δεν αρκεί και αποτελεί ένδειξη απάτης.
Επιπλέον, στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή που είναι η αρμόδια αρχή για όλα τα ζητήματα των καταναλωτών με τις εμπορικές επιχειρήσεις, μπορείς να βρεις όλα τα ηλεκτρονικά καταστήματα που είναι εγγεγραμμένα στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), το οποίο σημαίνει ότι οι αρμόδιες αρχές του κράτους γνωρίζουν τη συγκεκριμένη επιχείρηση. Σε αυτό το μητρώο οφείλουν να είναι εγγεγραμμένες όλες οι επιχειρήσεις που συνάπτουν συμβάσεις από απόσταση, συνεπώς και όσες δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο
Τα αναγνωρισμένα ηλεκτρονικά καταστήματα διαθέτουν σήματα εμπιστοσύνης ηλεκτρονικού εμπορίου όπως το GR.EC.A Trustmark και των οργανισμών που διαθέτουν πιστοποιητικά ασφαλείας και απορρήτου προσωπικών δεδομένων. Αυτό δείχνει ότι η εταιρεία είναι αξιόπιστη και τηρεί τους βασικούς κανόνες στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, οπότε ο καταναλωτής μπορεί να αγοράσει από αυτήν με ασφάλεια.
#2 Διάβασε τις κριτικές
Εάν πας να αγοράσεις από κάποιο κατάστημα που δεν έχεις αγοράσει ξανά στο παρελθόν, καλό είναι να κάνεις μια μικρή online έρευνα για τις κριτικές, την εξυπηρέτηση των πελατών, τους χρόνους παράδοσης κτλ.
Μην ξεχάσεις να δεις τα σχόλια και τις παρατηρήσεις άλλων ατόμων που έχουν αγορές σε αυτό το e-shop, αλλά και πιο συγκεκριμένα έχουν αγοράσει το ίδιο προϊον που επιθυμείς να αγοράσεις και εσύ.
Εντοπίζουμε στο διαδίκτυο τυχόν σχόλια, εμπειρίες ή συστάσεις άλλων καταναλωτών που έχουν ήδη συνδιαλλαγεί με το κατάστημα. Αυτό γίνεται εύκολα, πληκτρολογώντας το όνομα της εταιρείας ή του ηλεκτρονικού καταστήματος σε μία μηχανή αναζήτησης.
#3 Έλεγξε την ασφάλεια της ιστοσελίδας
Ίσως έχεις δει αυτό το μικρό εικονίδιο με την κλειδαριά στην άκρη του πεδίου με το URL. Αυτό το εικονίδιο δείχνει ότι η ιστοσελίδα στην οποία βρίσκεστε έχει εγκατεστημένη προστασία απορρήτου. Επιπλέον, εάν η διεύθυνση URL ξεκινά με το “https” σημαίνει ότι υπάρχει ασφαλής διαδικτυακή σύνδεση. Εάν δεν υπάρχει κάτι απ’ τα δύο, ή ιδανικά και τα δύο, καλό είναι να μην εμπιστευτείς σ’ αυτά τα sites πληροφορίες για σένα καθώς δεν υπάρχει προστασία προσωπικών δεδομένων.
#4 Πρόσεχε τα email scams
Μην ανοίγεις emails και μην αγοράζεις από brands που σου στέλνουν περίεργα emails με υποτιθέμενες σούπερ προσφορές, κι αυτά τα emails έχουν πάει στον φάκελο των spams.
#5 Πληρωμή και χρεώσεις
Πριν προβείς στην παραγγελία σου, είναι απαραίτητο να υπολογίσεις το συνολικό κόστος και να ενημερωθείς για τους τρόπους πληρωμής, την πολιτική επιστροφών, την πολιτική ακύρωσης ή τι γίνεται σε περίπτωση που η παραγγελία σου χαθεί.
Όλες αυτές οι πληροφορίες, θα πρέπει να αναγράφονται ξεκάθαρα στην ιστοσελίδα του ηλεκτρονικού καταστήματος και σε βοηθούν να αποφασίσεις εάν θα προχωρήσεις με την παραγγελία σου ή όχι.
Όσον αφορά την πληρωμή, δώσε προσοχή στην τιμή πώλησης του προϊόντος, εάν επιβαρύνεται με επιπλέον έξοδα όπως φόρους (π.χ. για αγορές εκτός Ε.Ε.), στα έξοδα αποστολής ή την προμήθεια επί της συναλλαγής, όπως επίσης ποιοι είναι οι διαθέσιμοι τρόποι πληρωμής και οι πληροφορίες για την ασφάλεια τους.
Για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές υπάρχουν αρκετοί τρόποι πληρωμής, με τους πιο συνηθισμένους να είναι η πληρωμή με κάρτα (πιστωτική, χρεωστική ή προπληρωμένη), μέσω PayPal ή άλλες υπηρεσίες ηλεκτρονικών πληρωμών (payment websites), με αντικαταβολή . Σκοπός είναι να επιλέγεις αυτόν που σε εξυπηρετεί και εγγυάται ασφαλείς συναλλαγές και να αποφεύγεις τις συναλλαγές με κατάθεση/έμβασμα του χρηματικού ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό μέσω e-banking.
Δεν δίνεις ποτέ τα στοιχεία της κάρτας σου, κωδικούς και άλλα σημαντικά στοιχεία σε φόρμες επικοινωνίας όπως επίσης δεν τα στέλνεις ποτέ με email. Προσέχεις την ώρα που είναι να πληρώσεις το ηλεκτρονικό κατάστημα να σε έχει οδηγήσει στην σελίδα κάποιας τράπεζας όπου και θα δώσεις τα στοιχεία της κάρτας σου και η σύνδεση να είναι ασφαλής (στον browser θα δείτε ένα εικονίδιο λουκέτου, ή κάποια άλλη σήμανση δεξιά πλευρά της γραμμής διευθύνσεων, κάνοντας κλικ μπορείτε ακόμα να δείτε και σε ποιον ανήκει η ηλεκτρονική διεύθυνση που έχετε επισκεφθεί).
Κάνε καταγγελία εάν χρειαστεί
Μπορείς να καταγγείλεις φαινόμενα παράνομων και παραπλανητικών συμπεριφορών στην τηλεφωνική γραμμή Καταναλωτή 1520 της Γενικής Διεύθυνσης Προστασίας Καταναλωτή. Επίσης, οι καταγγελίες υποβάλλονται και μέσω της φόρμας καταγγελιών του ιστοτόπου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων ή με ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση 1520@efpolis.gr.
Τι πρέπει, λοιπόν, να προσέχεις στις ηλεκτρονικές αγορές όταν επιλέγεις να αγοράσεις προϊόντα από ηλεκτρονικό κατάστημα;
#1 Σιγουρέψου για την ποιότητα του προϊόντος.
Όταν αγοράζεις κάποιο προϊόν online, το βλέπεις κυρίως μέσα από φωτογραφίες ή λήψεις που έχουν επιλεχθεί από το εκάστοτε e-shop, επομένως πρέπει να είσαι προσεκτικός ότι είναι σίγουρα αυτό που ψάχνεις.
Συνήθως, τα δεδομένα και οι φωτογραφίες των προϊόντων που προβάλλονται στα ηλεκτρονικά καταστήματα και στις μηχανές αναζήτησης, συλλέγονται από τις επίσημες σελίδες των κατασκευαστών και από online βάσεις δεδομένων.
Για το λόγο αυτό, προκειμένου να αποφύγεις τις κακοτοπιές, φρόνιμο είναι να επιβεβαιώσετε τα ουσιώδη χαρακτηριστικά και την εγγύηση του προϊόντος που θέλεις, πριν προχωρήσεις στην τελική αγορά.
Μην ξεχάσεις να δεις τα σχόλια και τις παρατηρήσεις άλλων ατόμων που έχουν αγορές σε αυτό το e-shop, αλλά και πιο συγκεκριμένα έχουν αγοράσει το ίδιο προϊόν που επιθυμείς να αγοράσεις και εσύ.
#2 Εγγύηση αντιπροσωπείας
Το θέμα της εγγύησης δεν αφορά μόνο τις αγορές στο Internet, αλλά και τα φυσικά καταστήματα.
Κανονικά, όταν αγοράζουμε ένα προϊόν και αναγράφεται πως έχει εγγύηση, περιμένουμε πως η εγγύηση αυτή είναι η επίσημη εγγύηση της αντιπροσωπείας, και πως υπάρχει κάποιο service στο οποίο θα μας επισκευάσουν το προϊόν σε περίπτωση προβλήματος.
Στην περίπτωση παρεισαγωγής, η επίσημη αντιπροσωπεία δεν πρόκειται να μας καλύψει. Θα πρέπει υποχρεωτικά να απευθυνθούμε στο κατάστημα από το οποίο κάναμε την αγορά. Επίσης είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να στείλουν το προϊόν στο εξωτερικό για επισκευή, που μπορεί να πάρει εβδομάδες.
#3 Έλεγξε τη διαθεσιμότητα του προϊόντος.
Κάθε κατάστημα θα πρέπει να αναφέρει ρητά τη διαθεσιμότητα και την παράδοση ενός προϊόντος. Φρόντισε να έχεις καταλάβει από τις σχετικές πληροφορίες της ιστοσελίδας του ηλεκτρονικού καταστήματος, πότε θα λάβεις το προϊόν από την ημέρα παραγγελίας του ανάλογα και με τη διαθεσιμότητα του, εάν υπάρχουν τυχόν περιορισμοί ή απαγορεύσεις και ποια είναι η πολιτική επιστροφών του καταστήματος.
Ως προς το χρόνο παράδοσης, ο νόμος ορίζει ότι, εάν το κατάστημα δεν τον αναφέρει καθόλου ή δεν έχει συμφωνηθεί ρητώς κάτι διαφορετικό, το κατάστημα οφείλει να παραδώσει το προϊόν ή να παρέχει τη σχετική υπηρεσία, το αργότερο εντός τριάντα (30) ημερών από την παραγγελία σου. Αν έχεις οποιαδήποτε αμφιβολία, καλό είναι να επικοινωνήσεις και τηλεφωνικώς με το κατάστημα προτού ολοκληρώσεις την παραγγελία σου.
Βεβαίως, ακόμα και σε μεγάλες επιχειρήσεις υπάρχουν περιθώρια για λάθη. Καλό είναι, λοιπόν, αν βιαζόμαστε να παραλάβουμε κάποιο προϊόν, να επιβεβαιώσουμε τηλεφωνικά πως είναι διαθέσιμο πριν προχωρήσουμε στην αγορά μέσω Internet.
#4 Σύγκρινε τιμές και προϊόντα
Μην βιαστείς να πατήσεις κλικ στη λέξη αγορά. Μπορεί στην πορεία να βρεις κάτι που σου αρέσει και σε συμφέρει περισσότερο.
#5 Προσοχή στις υπερβολικές προσφορές
Μην πείθεστε από τις υπερβολικά δελεαστικές τιμές των προϊόντων σε σχέση με τον ανταγωνισμό.
Προσοχή στις αγορές από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορεί να λειτουργούν ως χώροι διαφήμισης αλλά δεν είναι ηλεκτρονικά καταστήματα.
Κάνε καταγγελία εάν χρειαστεί
Μπορείς να καταγγείλεις φαινόμενα παράνομων και παραπλανητικών συμπεριφορών στην τηλεφωνική γραμμή Καταναλωτή 1520 της Γενικής Διεύθυνσης Προστασίας Καταναλωτή. Επίσης, οι καταγγελίες υποβάλλονται και μέσω της φόρμας καταγγελιών του ιστοτόπου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων ή με ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση 1520@efpolis.gr.